Mens met lef

Op zoek naar nieuwe waarden tijdens landelijke NDV-conferentie op 13 april.

Op woensdag 13 april a.s. organiseert de NDV in Deventer haar tweejaarlijkse ledenconferentie. Het is de bedoeling om de leden te inspireren, om het daltononderwijs weer verder te brengen en met een frisse blik aan de slag te gaan. Deze keer met de titel: Lef.

Keynote Claire Boonstra

De frisse blik komt van keynotespreker Claire Boonstra en haar idee over het doel van onderwijs. Op dit moment, zegt ze, leggen we alle leerlingen langs dezelfde meetlat en dat is ouderwets. We moeten naar een systeem dat iedere leerling tot grote bloei kan laten komen. Leerlingen die nu op school zitten worden naar verwachting 100 jaar oud en zij moeten levenslang inzetbaar zijn in een steeds sneller veranderende samenleving. Een voorbeeld dat nu zou kunnen spelen: als je in de jaren ’80 op school hebt gezeten en je ontwerpt nu apps, hoe heeft jouw school je daarop voorbereid terwijl internet en smartphone alleen nog in de Hitchhiker’s Guide to the Gallaxy van Douglas Adams bestonden?

Wie nu al geïnteresseerd is, kan in een halfuur durende film op www.watishetdoelvanonderwijs.nl bekijken hoe Boonstra uitlegt hoe wij ons systeem moeten hervormen. Ze laat een U zien, waarin we eerst naar beneden gaan en alles loslaten en bevragen van wat we gewend zijn te doen. Bijvoorbeeld klassen met leeftijdsgenoten, leerlingen sorteren van hoog naar laag, etc. Als we dan onder in de U zijn, komen we bij het interessantste deel, namelijk bedenken wat het doel van onderwijs is. Nu is onderwijs topdown. Het zou meer een ecosysteem moeten worden met vrijheid aan scholen, leraren èn leerlingen om zelf het onderwijs in te vullen. Leerlingen moeten hun uitdagingen aankunnen en hun talenten ontwikkelen. Ook laat zij hier Gert Biesta aan het woord die uitlegt dat kwalificatie (leeropbrengsten), socialisatie (proces en samenwerken) en persoonsvorming (het eigen individu) de pijlers zijn van eigentijds, 21e-eeuws onderwijs. Tot slot gaat de U weer omhoog met invullen en creëren van het nieuwe onderwijssysteem.

Leerlingen willen graag zelf iets doen

Met name in het verhaal van Gert Biesta is daltonachtig onderwijs terug te vinden. Biesta is geen dalton, maar kan dus die frisse wind van buiten door onze onderwijsvisie laten waaien. De vaardigheden en de kennis blijven van belang, maar het voorbereiden op beroepen die nog niet bestaan, dat zou voor daltononderwijs geen probleem moeten zijn. Leerlingen willen graag zelf iets doen en deze creativiteit moet ondersteund worden. Wel de goede creativiteit, zegt Biesta, en dat is een lastig begrip.

Vierkant van
schoolwaardenkompas.nl

In de film van Claire Boonstra is ook dit vierkant van schoolwaardenkompas.nl te zien. De meeste scholen in Nederland zitten rechts bovenin en zij zou de scholen graag naar links onderin zien verhuizen.

Enkele vragen in de aanloop naar dit congres: waar staat het daltononderwijs in dit vierkant? Hoe gaat de inspectie daar mee om? Ze staan open voor een eigen invulling als die af te vinken is op een lijst en is dat dalton? Hebben we een systeem of hebben we een methode, een way of life? Hoe komen we bij mensen zonder vrees, dus mensen met lef?

Auteur: Els Meijknecht
Beeld: schoolwaardenkompas.nl