Werken in verbeterteams

Het schoolteam heeft de aanbeveling gekregen om óók meer samen te werken. Het inhoud geven aan coöperatief leren en werken van kinderen vraagt een leerkracht die zelf ook kennis heeft van doelstellingen, structuren en die weet dat deze van essentieel belang zijn voor een optimale opbrengst. Wanneer een school werkt met verbeterteams ervaren leerkrachten zelf wat de meerwaarde is van de deze democratische overlegstructuur.

Het werken met verbeterteams doet allereerst recht aan eigenaarschap in onderwijsontwikkeling. Het delen van leiderschap maakt dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het team wordt, om inhoud te geven aan een lerende, onderzoekende- en meer en meer opbrengstgerichte cultuur. Bij een goede organisatie en uitvoering zullen de teamleden vertrouwen en energie ervaren om complexere zaken aan te pakken.

Verbeterteams houden zich bezig met verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Fullan en Saint Germain (2010) onderscheiden hierbij de volgende fases voor verbetering: 1. Aan de slag… begin bij overtuiging, 2. Kijk dieper… let op wat ertoe doet, 3. Onderneem actie… voer verbetering in, 4. Zorg dat je elkaar begrijpt… bouw een gemeenschappelijke taal op, 5. Kijk verder… laat je inspireren, 6. Persoonlijke reflectie… trek je conclusies voor de toekomst. Hun boek is zeker een aanrader voor scholen die inhoud willen gaan geven aan leer-/verbeterteams.

Om een doorgaande lijn te waarborgen zijn in een verbeterteam, bestaande uit twee tot vijf mensen, alle bouwen vertegenwoordigd. Per verbeterteam is er een teamleider (bij voorkeur een fulltimer) die het proces bewaakt en die de terugkoppeling verzorgt naar de directie. Ieder teamlid maakt deel uit van een verbeterteam. Een team met fulltimers heeft diverse mogelijkheden om een overlegmoment te plannen. In kleine teams kunnen verbeterteams van twee personen worden gevormd; in grote teams zijn er meer en grotere verbeterteams actief. Een team met parttimers vraagt een overlegstructuur waarbij rekening gehouden wordt met de dagen van beschikbaarheid, effectief tijdmanagement en diverse inspraakmogelijkheden.

Tips voor een vergaderstructuur

– Team A (maandag, dinsdag, woensdag) vergadert op dinsdag, team B (woensdag, donderdag, vrijdag) op donderdag.
– De agenda wordt een week voor de vergadering verstuurd. Leerkrachten kunnen per mail reageren.
– Een grote gekleurde cirkel die een week voor de vergadering op de teamtafel ligt, dient als inventarisatie van de rondvraag. Vragen hierop genoteerd kunnen al worden beantwoord door collega’s.
– Hanteer een strak tijdschema. Drie kwartier volgens agenda, het tweede deel is voor de verbeterteams.
– Tijdens het overleg van de verbeterteams heeft de directie overleg met de leerteamleiders van de teams die er niet zijn (daarom fulltimers).
– Als afsluiting presenteren alle verbeterteams hun bevindingen aan het gehele team en wordt de voortgang besproken.

Een goede voorbereiding door de leidinggevenden van de opzet en begeleiding van verbeterteams en een passende vergaderstructuur, zijn van essentieel belang voor het effectief werken met verbeterteams, waardoor reflectie op onderwijs en ontwikkeling gewaarborgd zullen zijn.

Elke school ontvangt na de NDV-visitatie een rapport met enkele aanbevelingen ter verbetering van het daltononderwijs. DaltonVisie nodigt een daltonadviseur uit te bespreken hoe een schoolteam met zo´n aanbeveling aan het werk kan gaan.

Literatuur

Fullan, M., & Germain, C. St. (2010). Passie en kracht in schoolontwikkeling. Handboek voor het creëren van een verbetercultuur. Vlissingen: Bazalt.

Auteur: Wendy van Beurden is daltonadviseur bij KPZ Wenke Daltonconsultants en directeur van openbare daltonschool de Achtbaan in Amersfoort. Meer informatie op www.wenkedaltonkpz.nl
Beeld: Dick de Haan