Leerlingen aan het woord

Aan het einde van hun schoolcarrière schrijven leerlingen van het Spinoza Lyceum over hun daltonmoment, het moment waarop de ineens wisten: zo werkt school, zo werk ik, dit heeft mij geholpen, hier ben ik goed in, hierin moet ik nog veel leren. Aan het einde van hun schoolcarrière schrijven leerlingen van het Spinoza Lyceum over hun daltonmoment, het moment waarop de ineens wisten: zo werkt school, zo werk ik, dit heeft mij geholpen, hier ben ik goed in, hierin moet ik nog veel leren. 

Vragen over daltonopleiding

Omdat daltononderwijs verloopt van docentgestuurd naar leerlinggestuurd onderwijs, is het onlogisch om na vier, vijf of zes jaar school een certificaat uit te delen dat door de school geschreven is als een rapport. Dus aan het eind komen leerlingen zelf aan het woord.Dit zijn de vragen die zij voorgelegd krijgen:

1. Je daltonopleiding is nu klaar. Wat maakt jou tot een echte daltonleerling? Wat onderscheidt jou van andere leerlingen en welke kwaliteiten kan je goed toepassen tijdens je vervolgopleiding?
2. Zelfstandigheid: Op welke gebieden ben jij zelfstandiger geworden dan eerst? Welke vorderingen heb je geboekt?
3. Samenwerken: Kan je nu beter samenwerken met anderen? Kan je een situatie beschrijven waarin jij heel prettig hebt samengewerkt?
4. Vrijheid en verantwoordelijkheid: Op welk moment heb je echt je vrijheid ervaren of vrijheid genomen? Ben jij verantwoordelijker geworden met de jaren? Op welk gebied?
5. Reflecteren: Heb je de afgelopen jaren beter naar je eigen ontwikkeling leren kijken? Op welk moment merkte je dat het terugkijken je ook verder hielp?Hierop geeft de mentor haar/zijn reactie.

Leerling in 6V

1. Vooruit kunnen denken, plannen en mij ook echt aan mijn planning houden. Aan het begin van een opdracht maak ik een planning zodat ik op tijd begin, regelmatig kleinere hoeveelheden toevoeg en dan op tijd klaar ben in plaats van dat ik alles op het laatste moment doe.
2. Ik ben zelfstandiger geworden op het gebied van een grens trekken. Vroeger vond ik wat ik deed niet genoeg en niet goed genoeg, waardoor niet tevreden was met het behaalde resultaat en ik de focus legde op wat allemaal niet goed was gegaan. Nu, een jaar later, zie ik in dat meer leren niet altijd beter is, kan ik een doel stellen en tegen mijzelf zeggen dat ik klaar ben als ik mijn doel heb bereikt. Bij een resultaat heb ik geleerd te focussen op alles wat wel goed ging en de fouten als verbeterpunten te zien. Fouten maken is niet erg, als je er van leert. “Sometimes you win, sometimes you learn.”
3. Door de jaren heen heb ik geleerd dat als je samenwerkt je de verantwoordelijkheid en controle deelt en dat als dit goed lukt het hele project stukken makkelijker en sneller verloopt. Mijn leukste samenwerking waar dit erg goed lukte was het profielwerkstuk met <medeleerling> .
4. Tijdens het profielwerkstuk werden allemaal helemaal vrijgelaten. We mochten kiezen waar we het over deden, wanneer we het deden en waar we het deden. Hiermee zijn <medeleerling> en ik driekwart jaar bezig geweest en het was het leukste schoolproject wat ik heb gemaakt, dit kwam door de vrijheid die we kregen, het onderwerp en mijn partner.
5. In de vijfde had ik meerdere vakken waar ik erg hard voor leerde maar toch steeds onvoldoendes voor haalde, door terug te kijken en na te gaan wat er behalve leren nog meer allemaal gebeurde voor een toets, heb ik de oorzaken kunnen vinden, andere aanpakken kunnen proberen en van fouten kunnen leren.

Reactie van de mentor

Lieve <leerling>, een zelfstandige, goed samenwerkende leerling ben je eigenlijk altijd al geweest. Zoals je zelf ook zegt ben je in de laatste jaren vooral enorm gegroeid in het inzien dat het soms gewoon goed was en dat altijd maar door blijven werken niet altijd het gewenste effect had. Doordat je bent gaan kijken naar wat er goed ging en fouten nu ziet als iets waar je juist van kan leren heb je grote stappen gemaakt die je volgens mij erg geholpen hebben bij het succesvol afronden van je tijd hier op het Spinoza Lyceum. Ik ben er van overtuigd dat je deze kwaliteiten nog heel vaak in zal kunnen zetten!

Leerling in 5 havo

1. Ik heb geleerd hoe ik efficiënt moet samenwerken met andere mensen in een groep.
2. Ik ben vooral beter geworden en zelfstandiger in het plannen van het maken van opdrachten.
3. Ik heb niet echt voorkeur aan een bepaalde situatie waarin ik moet samenwerken. Behalve dat iedereen natuurlijk iets doet in het groepje.
4. Vooral tijdens de daltonuren heb ik veel vrijheid gekregen. Uiteindelijk ben ik wel verantwoordelijker geworden met die vrijheid en deed ik opdrachten tijdens het daltonuur
5. Ik heb de afgelopen jaren niet echt leren kijk naar mijn ontwikkelingen.

Reactie van de mentor

Je hebt een enorme ontwikkeling doorgemaakt, <leerling>! Van afwachtend ben je actiever en ondernemender geworden. Je bent erg bescheiden en mag best af en toe wat meer voor jezelf opkomen; zo lang je dat maar met open vizier doet.

Leerling in 5 havo

1. Ik heb op het Spinoza heel erg goed leren plannen en samenwerken met meerdere mensen tegelijkertijd.
2. Ik kan nu makkelijker beslissingen nemen en deze uitvoeren.
3. Tijdens het werken in het theater kon ik in het begin nog niet goed samenwerken en wist ik vaak niet hoe ik dat handig kon aanpakken. Na een paar jaar ging dat heel soepel en was het samenwerken geen ingewikkelde opdracht meer.
4. Ik denk dat ik vooral geleerd heb dat je je eigen vrijheid kan creëren door goed te plannen en verantwoordelijk te zijn voor je eigen taken.
5. Pas op het moment dat ik naar mijn fouten kon kijken als iets waarvan je van leert merkte ik dat het niet erg was om fouten te maken. Elke fout helpt je weer een stap vooruit.
Reactie van de mentor<leerling> kan heel goed prioriteiten stellen en keuzes maken. Zelfstandig werken heeft voor hem geen geheimen meer en hij is hierin heel verantwoordelijk.

Leerling in 6V

1. Eigenschappen die mij tot een echte daltonleerling maken zijn dat ik goed kan plannen; dat ik goed kan samenwerken maar ook goed zelfstandig kan werken en dat ik een groot verantwoordelijkheidsgevoel heb bij de dingen die ik doe.
2. Ik heb beter geleerd te plannen, waardoor ik makkelijker overzicht voor mijzelf kan creëren.
3. Ik heb altijd al goed kunnen samenwerken met anderen maar door het daltononderwijs leer je ook samen te werken met mensen waar je misschien niet in eerste instantie mee zou samenwerken, zo ontstaan er onverwachte leuke situaties.
4. Er werd altijd veel vrijheid gegeven bij de daltonopdrachten. Ik vond dit erg leuk want zo kon je echt je eigen draai geven aan de verschillende projecten. Ook bij het inschrijven van je daltonuren kreeg je veel vrijheid. Je kon er zelf voor kiezen bij een daltonuur te gaan zitten om hard te werken of om met je vrienden te chillen.  Ik ben goed in nakomen van doelen/eisen die ik aan mezelf opleg.
5. Door het invullen van de daltonrapportages werd je je bewust van je goede en je slechte eigenschappen. Hierdoor kon je jezelf verbeteren maar leerde je ook je sterke eigenschappen kennen, dit is handig om te weten tijdens bijv. groepsopdrachten.

Reactie van de mentor

<leerling>, je hebt de afgelopen jaren laten zien dat je goed kunt samenwerken. Het profielwerkstuk, maar ook de praktische opdrachten bij biologie, heb je goed kunnen maken door goed samen te werken. Daar hoort ook het kunnen plannen bij, wat voor zover ik kan inschatten geen problemen opleverde. Met de hoeveelheid toetsen had je soms wel moeite, maar doordat je een goede planning kunt maken, liep het altijd wel goed. Heel veel geluk in de toekomst!

Auteur: Els Meijknecht
Beeld: Dick de Haan