Ook na dertig jaar ben ik er trots op schoolleider te mogen zijn van een daltonschool.
In deze periode heb ik veel collega’s mogen verwelkomen en wegwijs maken in het daltononderwijs. Ook zijn er vele collega’s van mij daltononderwijs elders gaan uitvoeren. In een school met zoveel komende en gaande mensen is het van belang dat de daltonschoolcultuur overeind blijft en er voldoende ruimte wordt gegeven aan nieuwe ontwikkelingen die ons daltononderwijs kunnen verbeteren. Ik voel mij op school en binnen de NDV een cultuurdrager. Op de afgelopen algemene ledenvergadering hebben we ‘borging’ niet meer als daltonkernwaarde overeind gehouden, omdat het ook niet specifiek een daltonkernwaarde is. Toch ben ik er van overtuigd dat alleen door borging vernieuwingen tot de tradities van een school kunnen gaan behoren. Een daltonschool is een traditioneel vernieuwende school. Vanuit ons concept hebben we al vele vernieuwingen geborgd tot kwaliteitskenmerken van ons onderwijs. Ik hoop dat er vele met mij zijn die de daltoncultuur op hun school bewaken en oog blijven houden voor vernieuwingen.
Ik ben er trots op dat we al bijna twintig jaar elkaars scholen visiteren en er voor zorgen dat elke daltonschool staat voor datgene wat wij van dalton vinden. Door de visitaties leren we veel van elkaar. We ontdekken op scholen meer dan waardevolle ontwikkelingen en nemen deze ‘parels’ mee naar de eigen school. We juichen het toe dat met name de daltoncoördinatoren gaan visiteren. Door in elkaars keuken te kijken, leren we hoe de daltongerechten worden klaargemaakt. Tijdens een congres van de inspectie, waar het jaarverslag centraal stond, kreeg ik de gelegenheid om onze wijze van visiteren tijdens een workshop breed onder de aandacht te brengen van onze nieuwe inspecteur-generaal Monique Vogelenzang. Het onderwijs kan zichzelf verrijken door kritisch naar zichzelf te kijken door tot een gedegen zelfevaluatie te komen. Als vervolgens vakbroeders en -zusters deze zelfevaluatie in de praktijk kunnen toetsen middels een visitatie, ontstaat een goed beeld van de kwaliteit van een school. De inspectie kan daarop inhaken door te controleren of de school zich ook houdt aan de wet- en regelgeving. Op deze wijze vullen we elkaar aan en ontstaat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor kwalitatief goed onderwijs.
Op leerkrachtniveau is er ook nog veel meer van elkaar te leren. Collegiale consultatie dient in elke school tot de schoolcultuur te behoren. Niet alleen binnen de eigen school, maar ook een bezoek aan een andere school kan je horizon verbreden. Door anderen aan het werk te zien, leer je te reflecteren op je eigen functioneren. Goed onderwijs geven hoort een gezamenlijke verantwoordelijk te zijn. Ik reken erop dat collegiale consultatie en schoolbezoeken de komende jaren hoog op de agenda komen te staan van elke daltonschool.
Ook de wijze waarop het onderwijs binnen een school wordt georganiseerd, verdient aandacht. In toenemende mate zie ik zelfsturende deelteams die samen verantwoordelijk zijn voor het aanbod op hun afdeling. Hierdoor kan gebruik gemaakt worden van elkaars expertise.
Auteur: Willem Wagenaar is voorzitter van de NDV
Beeld: Martijn Bakker