Daltonontwikkeling in België

Gedurende de afgelopen tien jaar is in Vlaanderen een toenemende belangstelling voor daltononderwijs te bemerken. Teams gaan op studiereis naar Nederlandse daltonscholen en er ontstaat interesse voor nascholing. In 2012 startte in Vlaanderen een gemengde cursusgroep met de daltoncursus. Bij de invoering van dalton zochten de betrokken scholen vooral aansluiting bij de ‘oervisie’ van Helen Parkhurst. Deze was meer passend bij de ‘oertaak’ dan we in Nederland aantreffen.

De groep bestond uit leerkrachten, directeuren en schoolbegeleiders van zowel het Stedelijk Onderwijs als het Gemeenschapsonderwijs.
Later ging een delegatie vanuit het PO en VO op studiereis door Nederland. Daarbij gingen zij onder meer in gesprek met het hoofdbestuur van de NDV, met als doel gebruik te maken van ervaring van de NDV. Hieruit is een werkgroep ontstaan. Men wilde nog geen formele vereniging. Francine Nooyens was één van de eerste Vlaamse cursisten. Destijds was ze directeur van een daltonschool in Sint Lenaarts, nu directeur-coördinator van het GO! gemeenschapsonderwijs scholengroep Antwerpen. Namens DaltonVisie werd met Francine ingegaan op de wijze waarop in Vlaanderen het daltononderwijs zich ontwikkelt.

In aanraking met dalton

“Wij hadden te maken met een daling van het leerlingenaantal en de raad van bestuur wilde dat we een sterk profiel voor onze school gingen neerzetten. Vlaanderen heeft verschillende methodescholen: freinetscholen, leefscholen (ervaringsgericht onderwijs), steinerscholen, jenaplanscholen. Voor mijn gevoel was er nog een tekort aan iets specifieks in het Vlaamse onderwijs. Het onderwijs is van origine traditioneel. Daarom gingen we kijken naar scholen met bepaalde profielen waar we ons goed bij voelden.

We zijn in Nederland en in Gent gaan kijken bij daltonscholen. Wat daarbij aansprak, was dat de leerlingen die wij spraken op de scholen, trots waren op alles wat ze deden. Ze wisten waar ze mee bezig waren en waarom en konden dat verwoorden. Wij voelden dat deze kinderen eigenaar waren van hun ontwikkeling. We hadden het gevoel dat het paste voor ons team en dat het een meerwaarde had voor ons. Vervolgens zijn we begonnen met de daltoncursus We merken wel dat dalton minder goed aansluit bij de traditionele onderwijsbenadering in België.”

Leerlingen zijn trots op wat ze doen

Eerste gezamenlijkheid

“Vlaamse daltonscholen zijn bezig om zich te organiseren. Aanvankelijk waren er drie of vier daltonscholen. Naar aanleiding van de eerste daltoncursus werd het een olievlek en kwamen er meer daltonscholen. We gingen bij elkaar kijken en we gingen op bezoek bij scholen in Nederland. We vormden een werkgroep, die een aantal keer bij elkaar is geweest, maar inmiddels weer is gestopt. Op dit moment hebben wij een denktank met scholen binnen het gemeenschapsonderwijs, het GO!. Er bestaan ideeën om ook het Stedelijk Onderwijs weer te verbinden. Intussen zijn er al ongeveer twintig daltonscholen in Vlaanderen en er komen er nog bij.”

“Scholen in België die een goed plan kunnen voorleggen, hebben de wettelijke ruimte om met dalton aan de slag te gaan. Je hebt een schoolbeheerteam van de Vlaamse overheid, dat samen met de inspectie het proces bewaakt. Er bestaat nog geen Vlaamse variant van de NDV, die hierbij adviseert of visiteert. Professionalisering op daltongebied kunnen we in Nederland opvragen. Daarnaast kan via de pedagogische begeleidingsdienst van het GO! en de pedagogische begeleidingsdienst van het Stedelijk Onderwijs informatie en begeleiding gehaald worden.”

Glenda Noordijk ondersteunt als daltonconsultant van Noordijk Dalton Advies Vlaamse scholen bij hun daltonontwikkeling en -scholing.