“Zelfevaluatie zal in 2014 in het visitatiekader een belangrijke plek innemen. Daltonscholen zullen structureel en wellicht meer dan voorheen terugblikken op hun daltonontwikkeling en hierdoor,” zo schrijft voorzitter Willem Wagenaar in zijn column van december 2013, “meer eigenaar worden van hun daltonontwikkeling.” Reflectie heet dat: kijken hoe je het hebt gedaan. Het is op zich niets nieuws, maar wel belangrijk en het is zeker goed dat daltonscholen zo gestimuleerd worden tot reflectie en verbetering.
Tot zover dus een prima verhaal. Maar gaat het ook zo in de praktijk? Er is nog reden genoeg voor twijfel. Te vaak gaat beleidsontwikkeling, ook op daltonscholen, van bovenaf.
Wagenaar schrijft het al: “Het eigenaarschap (van daltonontwikkeling – red.) moet niet beperkt blijven tot schoolleider en daltoncoördinator, maar het belang van een groot draagvlak in het team wint terrein”. Wint terrein! Dat suggereert op zijn minst dat er ook op daltonscholen met een minimaal draagvlak wordt gewerkt, waarbij het team zich al dan niet gewillig laat meevoeren.
Mij bekruipt daarbij het gevoel van ‘een omgekeerde wereld’. Ik denk dan: hoe kun je nu met daltonontwikkeling bezig zijn zónder groot draagvlak? Hoe kun je nu als collega’s in een daltonschool samenwerken aan het verbeteren van je school, als je het nog niet eens bent over de richting en de doelen? Hoe kan het
überhaupt, dat je in een daltonschool niet van onderaf beleid maakt? En zeker ook niet onbelangrijk: hoe verwacht je als directeur en daltoncoördinator dat jouw teamleden de kinderen in hun groep de ruimte geven om hun eigen leerproces te plannen en vorm te geven, als diezelfde teamleden zelf niet de ruimte hebben of nemen (!) om hun eigen daltonontwikkeling vorm te geven. Er zou een sfeer moeten heersen waarin de ideeën en stappen voor daltonontwikkeling spontaan en logisch uit het onderwijsproces voortkomen. Dan is er niet eens discussie over draagvlak nodig, want dat is er dan al.
U snapt het waarschijnlijk al, ik ben een voorstander van zelfevaluatie op daltonscholen.
Auteur: Martijn Bakker