Verbeelding blijft nodig

24 januari 2018 1456 views

Willem Wagenaar kent zijn pappenheimers. Met zijn oproep aan alle oud-gedienden om zich aan te melden als columnist in DaltonVisie, kan ik daar met goed fatsoen natuurlijk niet meer onderuit en heb ik me laten verleiden. In alle eerlijkheid, ik voel me vereerd en hoop mijn steentje te kunnen bijdragen.
De redactie heeft me een vrije rol gegund en die ruimte zou ik willen gebruiken om interessante publicaties en bijzondere ideeën onder de aandacht te brengen.

Kan de westerse wereld de uitdagingen van de toekomst aan?

China kende de laatst gemeten periode een economische ontwikkeling van slechts 7% groei. In vergelijking met voorgaande jaren is dat teleurstellend. Daar steekt ónze moeizame 1 tot 2% maar mager bij af, kun je concluderen. Het rechtvaardigt de vraag of we het in de toekomst wel zullen redden tegenover de andere continenten. Immers, in Azië en Zuid-Amerika zijn de opkomende economieën te vinden.

Linksdenkers en rechtsdenkers

In dit kader heeft de Amerikaan Daniël Pink een interessant boek geschreven onder de titel A whole new mind. Het boek heeft niets met veranderingen in het brein te maken, maar des te meer met een ander gebruik van de mogelijkheden van ons brein. Pink wijst op de functies van de linker- en de rechter hersenhelft en pleit voor een omkering van de dominantie van de een over de andere. Hij stelt het volgende: “De linker hersenhelft staat voor logisch, analytisch en sequentieel denken. Personen bij wie de linker hersenhelft dominant is ten opzichte van de rechter hersenhelft, zijn te vinden onder economen, juristen en IT-specialisten. Dat zijn de mensen die de afgelopen decennia de ontwikkelingen in het westen hebben gedomineerd en veel geld hebben verdiend, maar die in de toekomst geleidelijk zullen worden vervangen door tegen veel lagere salarissen werkende Aziaten. Deze ontwikkeling zal dus onprettige consequenties hebben voor de ‘leftbrainers’ in onze westerse wereld.”
Maar in onze westerse wereld zijn er ook mensen bij wie de rechter hersenhelft dominant is. De rechter hersenhelft staat voor intuïtief, holistisch, niet lineair. Dit zijn de kunstenaars, de mensen met verbeelding, zij die in staat zijn de creatieve oplossingen te bedenken voor ingewikkelde problemen. Het zijn deze vaardigheden die Aziaten volgens Pink ontberen.
Die zijn opgeleid om uit te voeren, niet om ‘out of the box’ te denken. Niet voor niets moeten medische studenten van Yale School of Medicine tekenlessen volgen: door deze training leren ze patiënten observeren en kunnen ze lichaamstaal duiden. Een typische vaardigheid van ‘rightbrainers’. Er is dus hoop voor het westen, maar dan moeten onze onderwijsprogramma’s daarop wel zijn ingericht!

In feite pleit Daniel Pink ervoor om toch vooral de verbeelding niet uit ons onderwijs te schrappen. Een school die zich puur op de eindexamens en de CITO-toetsen richt, zal zijn leerlingen tekort doen. ‘Wij van dalton’ wisten dat natuurlijk al lang, maar het is goed dat een autoriteit als Daniel Pink dit aan de beleids-makers duidelijk maakt.